تقویم یهودی: ترکیب منحصر به فرد زمان قمری و خورشیدی
تقویم یهودی یکی از تقویمهای مهم و قدیمی است که در آن زمانهای دینی، مذهبی و فرهنگی تعیین میشود. این تقویم ترکیبی از زمان قمری و خورشیدی است که به آن تقویم luni-solar نیز گفته میشود. تقویم یهودی نه تنها به محاسبه روزها و ماهها پرداخته بلکه برای تعیین اعیاد مذهبی و جشنهای خاص یهودیان اهمیت زیادی دارد. در اینجا به ویژگیهای خاص این تقویم و نحوه کارکرد آن میپردازیم.
1. ساختار تقویم یهودی
تقویم یهودی اساساً از 12 ماه قمری تشکیل شده است که هر ماه 29 یا 30 روز طول میکشد. ماهها با رویت هلال ماه جدید آغاز میشوند و برای همین ماه یهودی به طور دقیق 29.5 روز طول میکشد. اما چون 12 ماه قمری فقط 354 روز را پوشش میدهد و سال شمسی حدود 365 روز است، تقویم یهودی نیاز به تنظیماتی دارد تا با سال خورشیدی هماهنگ شود. بنابراین، برای جبران این اختلاف، هر چند سال یکبار یک ماه اضافی به سال یهودی اضافه میشود که به آن “آدار دوم” گفته میشود. این کار باعث میشود که تقویم یهودی با فصلها و روزهای خورشیدی همراستا بماند.
2. ماههای تقویم یهودی
تقویم یهودی 12 ماه دارد که شامل نامهای مختلفی است که از زبان عبری گرفته شدهاند. این ماهها عبارتند از:
- تیشری (Tishrei)
- هشوان (Cheshvan)
- کیسلو (Kislev)
- تِوِت (Tevet)
- شِوات (Shevat)
- آدار (Adar)
- نیسان (Nisan)
- ایار (Iyar)
- سیوان (Sivan)
- تاموز (Tammuz)
- آو (Av)
- الول (Elul)
در سالهایی که به ماه آدار دوم نیاز است، این ماه اضافی به نام “آدار 2” اضافه میشود.
3. اعیاد مذهبی یهودی
تقویم یهودی برای تعیین تاریخهای مهم مذهبی و جشنها استفاده میشود. برخی از اعیاد و مناسبتهای دینی مهم یهودیان عبارتند از:
- روش هاشناه (Rosh Hashanah): سال نو یهودی که در ماه تیشری جشن گرفته میشود.
- یوم کیپور (Yom Kippur): روز آمرزش و توبه، که 10 روز پس از روش هاشناه میآید.
- سوکوت (Sukkot): جشن کلبهها که در ماه تیشری است.
- پِساح (Pesach): عید فصح، که در ماه نیسان جشن گرفته میشود و به یاد آزادی یهودیان از مصر است.
- شاناکا (Hanukkah): جشن روشنایی که در ماه کیسلو برگزار میشود و یادآور معجزهای است که در معبد یهودیان در اورشلیم رخ داد.
- پوریم (Purim): جشنی که در ماه آدار برگزار میشود و به پیروزی یهودیان بر دشمنانشان در دوران امپراتوری پارس اشاره دارد.
4. ترکیب قمری و خورشیدی
همانطور که گفته شد، تقویم یهودی یک تقویم luni-solar است، به این معنی که بیشتر ماهها بر اساس چرخه ماه استوار است، اما با اضافه کردن یک ماه اضافی در هر چند سال یکبار، هماهنگی با سال خورشیدی حفظ میشود. این ترکیب به تقویم یهودی این امکان را میدهد که هم با فصول مختلف سال و هم با وقایع دینی و مذهبی هماهنگ باشد.
5. انتقال تقویم یهودی به تقویم میلادی
چندین بار در سال، تاریخهای یهودی به تاریخهای میلادی ترجمه میشوند تا مسلمانان و دیگر افراد غیر یهودی بتوانند از آن بهرهبرداری کنند. برای مثال، روش هاشناه همیشه در ماه سپتامبر یا اکتبر میلادی قرار دارد و عید فصح معمولاً در ماه مارس یا آوریل میلادی است. استفاده از تقویم میلادی برای ترجمه تاریخهای یهودی میتواند به افرادی که با تقویم یهودی آشنا نیستند، کمک کند تا تاریخهای مهم را شناسایی کنند.
نتیجهگیری
تقویم یهودی با ترکیب زمان قمری و خورشیدی، منحصر به فرد است و نه تنها برای تعیین تاریخها و زمانسنجی، بلکه برای جشنها، اعیاد مذهبی و مناسبتهای دینی یهودیان اهمیت دارد. این تقویم با ویژگیهای خاص خود، همراستایی با فصول سال و برگزاری مناسبتهای مذهبی را تضمین میکند و به یهودیان در سراسر جهان کمک میکند تا به پیروی از آموزههای مذهبی خود بپردازند.
4o mini